VLIEGT DE BLAUWVOET ? STORM OP ZEE !
DE BLAUWVOET
De Blauwvoet is een eikenhouten beeldhouwwerk van 3 meter hoog en 900 kg van Fernand Vanderplancke. Het werd in 1980 door de Vlaamse Vereniging voor Watersport geschonken aan de stad Nieuwpoort omwille van de ontwikkeling van de eerste en onmiddellijk de grootste Vlaamse jachthaven aan onze kust.
Dit kunstwerk prijkte sinds 1980 op een verlande dukdalf op de hoek van de Lombardsijdestraat en de Orbanpromenade in Nieuwpoort-Bad (linkeroever van de IJzermonding) en werd begin mei 2008 verplaatst op een dukdalf in de Havengeul ter hoogte van het Loodswezenplein. Zo kreeg het de echte functie van dukdalf en een eerste herkenningspunt voor al wie de haven aandoet.
Dit beeldhouwwerk kreeg de naam 'Blauwvoet' omdat deze steeds verbonden is geweest met de ontvoogding van het Vlaamse volk en het strijdbaar karakter daarvan onderstreept, de leuze van Rodenbach indachtig: 'Vliegt de Blauwvoet ? storm op zee'.
Enkele woorden in de tekst: “Een groet aan deze Blauwvoet, symbool van Vlaamse vrijheid behoedt de zeevarende voor onheil"
Met dit beeld wil VVW (Vlaamse Vereniging voor Watersport) een traditie behouden die ook bestaat in andere havens, waar de kapitein van een boot bij wijze van groet een hartversterking aan de opvarenden aanbiedt, zowel bij de afvaart als bij de thuiskomst van het schip.
Het oude beeldhouwwerk werd begin 2016 van de sokkel gehaald en er werd houtrot geconstateerd. Hierdoor besliste VVW Nieuwpoort om Fernand Vanderplancke een nieuw te laten maken.
De terugkeer
De Blauwvoet schittert opnieuw in de Havengeul
Inhuldiging Blauwvoet
Op zaterdag 3 september 2016 onthulde de VVW-Nieuwpoort de nieuwe Blauwvoet ter hoogte van het Loodswezenplein alwaar de Blauwvoet opnieuw vele jaren de zeelui kan begroeten.
Het eikenhouten beeldhouwwerk van 3 m hoog en 900 kg zwaar, gemaakt door Fernand Vanderplancke, is gebeiteld en gekapt uit een historisch eik die op een boogscheut van het slagveld stond in Elverdinge, waar in 1917 de Slag om Ieper en Pichem Ridge woedde. De inslagen van granaten zijn behouden in het kunstwerk.
Deze feestelijke onthulling gaat gepaard met een indrukwekkend Taiko of Japanse drum optreden op een drijvend ponton.
Dit gratis evenement wordt door de VVW-Nieuwpoort, in samenwerking met de Vlaamse Overheid, Agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust: Vloot DAB, afdeling Kust en de Stad Nieuwpoort, georganiseerd.
Inhuldiging
Tribune genodigden en schepencollege.
Woordje door de voorzitter van de VVW-Nieuwpoort Steven Desloovere.
Het eerste kunstwerk werd exact 36 jaar geleden door de voorzitter van de VVW Robert Orlent geplaatst en ingehuldigd. Na al die jaren was het tijd voor een nieuw kunstwerk dat opnieuw door Fernand Vanderplancke werd gemaakt.
Ook Marita Orlent-Heyvaert, de echtgenote van de schenker 36 jaar geleden, was aanwezig en benoemde de tekst bij het kunstwerk een symbool voor Vlaamse vrijheid.
Woordje door Geert Bourgeois, Minister-president van de Vlaamse Regering.
Geert Bourgeois noemde het kunstwerk een icoon voor wie de haven in en uit zal varen.
De laatste spreker was Geert Vandenbroucke, burgemeester van Nieuwpoort. Hij ging dieper in op de uitbreidingsplannen van de jachthaven met 600 extra ligplaatsen.
 |
Stadsdichter Toon Hillewaere schreef een gedicht voor het nieuwe kunstwerk: blauwvoet is mijn naam stormvogel mijn roeping Vlaanderen mijn thuishaven bode van dreigend gevaar behoeder van zeelui in nood nu staande op een houten steun in monnikspij peinzend niet vleugellam maar rustend rustend na een lange vlucht klaar voor een nieuwe klus donkere wolken tegemoet |
Parade van Nieuwpoortse boten tijdens de inhuldiging
Japans drum optreden vanop drijvend ponton
film Feniks Taike - nieuwpoort https://youtu.be/XJ-v3VZpWLQ
Een nieuw kunstwerk op dukdalf in de Havengeul tegenover het Loodswezenplein
De kunstenaar: FERNAND VANDERPLANCKE (°12.08.1938)
Fernand Vanderplancke (° 12/08/1938), Oostduinkerkenaar, volgde de Academie voor Schone Kunsten in zijn geboortestad Brugge en was ooit leerling van de Poolse Joseph Petruk. Hij bekwaamde zich in alle disciplines van de beeldhouwkunst. Hij kapt in hout, last in metaal, boetseert en modelleert in gips. Zijn houten kunstwerken zijn zeer imposant. Het laatste groot houten kunstwerk kreeg een centrale plaats tijdens de tijdelijke tentoonstelling van de Gentse Floraliën. Vanderplancke ontwerpt ook medailles, gedenkpenningen en plaketten. Voor de 15de keer mocht hij in 2010 de trofee voor de Ronde van Vlaanderen maken. Maar hij schildert ook ontwerpen voor menukaarten en wijnflessen. Hij kwam tot een eigen discipline: wood-scillel art.
Website adres kunstenaar vanderplancke : http://www.vanderplancke.com/
*De blauwvoet
- Volgens van Dale is hij o.a. de Noor(d)se stormvogel (Fulmarus glacialis). Hij lijkt op een meeuw zonder zwarte vleugelpunten. Hij is een echte zeebewoner, die altijd op zee leeft en die alleen aan de wal komt om zijn jongen groot te brengen. Hij dankt zijn naam aan het feit dat hij door de noorderstorm naar de kust geblazen wordt. De Noordse stormvogel is een echte vliegkunstenaar en kan zoals de albatros enorme afstanden afleggen zonder zijn vleugels te bewegen. Men vindt hem het hele jaar op de Nederlandse Noordzee. (Doch….hij heeft geen blauwe benen…!!!)
- Schrijver Hendrik Conscience (°1812 - +1883) vertelt in zijn roman “ De Kerels van Vlaanderen –1871): “…Daar viel, nevens ons schip, een groote vogel uit de lucht, die duikelde en met eenen visch in den snavel opwaarts steeg. Het was een zee-arend en had blauwe beenen. Mijn vader zeide mij te dier gelegenheid, dat de Kerels van de zeekust, om te betuigen dat zij stoute en behendige stuurlieden zijn, zich zelve Blauwvoeten noemen, dit wil zeggen arenden van de zee…..”
Welke vogel is onze “Blauwvoet”?
*De zinspreuk “Vliegt de blauwvoet? Storm op zee !” van H.Conscience was niet alleen de strijdkreet die de “Kerels” uit zijn roman “ De Kerels van Vlaanderen” uitten doch ook het wachtwoord van de Vlaamse nationalisten. De Blauwvoet was het symbool van de strijd tegen de verfransing van Vlaanderen en van de Blauwvoeterie, een populaire Vlaamsgezinde studentenvereniging, waar dichter en toondichter Albrecht Rodenbach (1856 – 1880) lid van was. Die laatste heeft het lied “De Blauwvoet” geschreven en gebruikte de strijdkreet in zijn lied “Het lied der Vlaamse zonen”. Tegenwoordig is de Blauwvoet ook het kenteken van het Vlaams Nationaal Jeugdverbond (VNJ)
DE BLAUWVOET Een Blauwvoet treurde jarenlang. Hij dacht : Het is een weermansgril ! |
Bronnen:
- Woordenboek van Dale
- Hendrik Conscience, zijn leven en zijne werken – Pol De Mont – uitg. W. Gosler te Haarlem -1883
- Werken van Hendrik Conscience – 9 – De Kerels van Vlaanderen e.a. – J. Lebègue en Cie, uitgevers – Brussel - p. 6
- Welke vogel is dat? – Veldgids vogels van Europa – Detlef Singer – Fontaine uitgevers – 2005
- Beelhouwwerken in Nieuwpoort op openbare plaatsen - Paul Deconinck en Friede Lox
- De cocksijdse gazette
- Internet
- Pers