LANGEBRUG

Langebrug

eerste langebrug 1919

plan nieuwpoort stan omringd door waterlopen met aanduiding van de bruggen

Nieuwpoort is een eiland, omgeven door waterlopen.

Blaast men de talrijke bruggen op (Langebrug, de bruggen over de sluizen, Arkebrug, Kalkovenbrug, Stationsbrug, Kattesasbrug dan is de stad slechts te water bereikbaar.

Tot WOI verliep alle verkeer naar het oosten over de sluizen.
Pas na WOI is de eerste Langebrug over de IJzer aangelegd in de achterhaven.
plan sluizen en haven

WOI

De bruggen over de sluizen buiten gebruik.

Oversteekplaatsen over de IJzer op boten gebouwd.

Nieuwpoort bevindt zich in WOI precies op de frontlijn. Dwars door het huidige natuurreservaat loopt de grillige frontlijn. In de havengeul liggen verschillende loopbruggen over de IJzer die het vier jaar uithouden omdat ze goed  onderhouden en verdedigd worden door de Belgische, Engelse en Franse genietroepen. Op 19 juni 1917 vervangt een afdeling van het Britse leger de Franse  Division Grosetti. Bij de wisseling van de legereenheden, ruiken de  Duitsers onraad en  stoottroepen van het Marinekorps plegen een  overval om krijgsgevangenen (voor informatie!) te maken.  Operation Strandfest vindt plaats op 10 juli 1917. De Britse stellingen op de rechteroever worden om 20 u. aangevallen en zijn reeds om 20u45 in Duits bezit. 31 Britse officieren en 1255 soldaten worden hierbij gevangen genomen. Velen sneuvelen. Van de twee bataljons van de Britse eerste divisie ontkomen maar een 80–tal soldaten.
De Britse gesneuvelden worden voor een groot deel naar Koksijde overgebracht en er begraven op een perceel duinengrond naast het militaire kamp.  De frontlinie schuift door deze  verovering van de rechteroever door de Duitsers nu wel op, tot tegen de IJzer. Uiteraard verdwijnen dan de oversteekplaatsen  aan de monding van de IJzer. De Duitsers zijn de IJzer niet overgestoken op 10 juli 1914 en de demarcatiepaal in de Lombardsijdelaan staat daar voor de oorlogstoeristen van meteen na de oorlog.  Volgens getuigenissen van Australische en Schotse eenheden gebruiken Duitsers hier in Nieuwpoort-Bad voor het eerst mosterdgas. Dit is twee dagen voor het bij Ieper wordt gebruikt, waaraan het zijn naam  Yperiet te danken heeft. Wat was de belangrijkste reden om de oversteekplaatsen over de IJzer op boten te bouwen? De getijden (hoog- en laagwater wisselen elkaar af in cycli van ongeveer zes uur) zorgen ervoor dat deze infanteriebruggen op boten werden vastgemaakt. Zo is de brug flexibel genoeg om zich automatisch aan te passen aan de steeds veranderende waterstanden.

 

luchtfoto vernieling sluizen en stad
luchtfoto vernieling sluizen en stad
noodbrugen over de ijzer
noodbrugen over de ijzer


collage noodbruggen

In 1916 begonnen de voorbereidingen voor een totale vernietiging van het sluizencomplex voor het geval er een Duitse doorbraak zou komen. De bombardementen van de sluizen en van de schamele brugjes die de stad verbonden met de redan en de frontlinies in het noorden, waren de dagelijkse kopzorgen van de ingenieurs die de taak hadden constant alle schade te herstellen en indien nodig zaken te herbouwen.
De voorbereidingen tot het opblazen van de sluizen werden niet op gejuich ontvangen door de Sapeurs-Pontonniers; wetende dat zij steeds hadden ingestaan voor het onderhoud en de herstellingswerken van het sluizencomplex.
Tegen midden 1916 waren het gros van de originele sluizen vernietigd. In februari 1916 kwam er 400kg explosieven aan in de sector. De installatie van permanent explosieve ladingen was een enorme risico voor de manschappen bij het werken aan de sluizen. Er was maar één vijandige obus nodig om een groep springladingen te treffen en het resultaat zou desastreus geweest zijn.

Voor de Belgische troepen die belast waren met het onderhoud van de sluizen was het benaderen van het sluizencomplex het makkelijkste deel van hun opdracht. Bescherm door de tunnel die was aangelegd over de volledige lengte van de Langestraat, waren ze in staat om tot bij de zandzakkendam te raken, één van de oversteekpunten van de Veurnevaart.

Om de omweg over de sassen niet meer te moeten maken als men Oostendewaarts wilde rijden of vice-versa, bouwde men in 1919 de ,,Langebrug”. In 1923, een moderne brug. Ze was van hout en was in feite een noodbrug, maar het duurde toch tot 1957 voor de nieuwe brug opengesteld werd.

lagebrug op de voorgrond haven en stad
collage 6 postkaarten
langebrug 1919

langebrug 1952

Artikel verschenen in de zeewacht 2 juni 1934.

  krantenartikel

Oorlog 1940 – 1945

wacht op de langebrug

De Langebrug werd ingenomen om sabotage te voorkomen.

De Langebrug is tijdens de oorlog wel beschadigd maar bruikbaar gebleven.

De Duitsers ontruimden de stad op 8 september 1944 na een korte en vinnige weerstand. Bovendien lieten de Duitsers de hele kaai in de lucht vliegen. Het was  een waanzinnige daad die men nooit heeft kunnen – of durven – verklaren. Tijdelijk leefde men in de stad nagenoeg op een eiland want de Duitsers hadden talrijke bruggen opgeblazen.

Voor de Belgische troepen die belast waren met het onderhoud van de sluizen was het benaderen van het sluizencomplex het makkelijkste deel van hun opdracht. Bescherm door de tunnel die was aangelegd over de volledige lengte van de Langestraat, waren ze in staat om tot bij de zandzakkendam te raken, één van de oversteekpunten van de Veurnevaart.

De nieuwe Langebrug.

1954. De houten noodbrug lag er reeds 35 jaar. Noodzakelijk was het aanleggen van een nieuwe bestendige brug over de achterhaven. Deze verwezenlijking was voor Nieuwpoort van het grootste belang. Dit werk van grote allure zou pas in 1957 zijn voltooiing kennen.

Minister Van Glabeke en Directeur Generaal van Bruggen en wegen  

De eerste steen van de nieuwe Langebrug werd op 12 deccember 1954 geplaatst door Minister Van Glabbeke en Directeur Generaal van Bruggen en Wegen Willems.

gedenkplaat Vrije hoogte 45 dm bij gemiddeld hoog water
Breedte brug 26 meter
Lengte 90 meter

Afbraak van de houten noodbrug.

albraak van de houten noodbrug

Bouw van de nieuwe Langebrug in 1955.

bouw langebrug

De nieuwe brug is in 1957 in gebruik genomen.

de nieuwe langebrug 1957in gebruik

Herstelling brug juli 2007.

herstel langebrug

Langebrug 2017

foto langebrug

zicht boben op de brug richting stad en richting oostende

brug gezien van kant albertmonument

langebrug gezien van op het albertmonument

luchtfoto langebrug

Geraadpleegd:
Boek - Nieuwpoort door Marcel Messiaen
Boek - René Dumon
educatieve brochure
foto's bouw Langebrug 1955 archief Luc David
postkaarten verzameling Kris Heyde